Çarpıntı nedir?
Çarpıntı kişinin kendi kalp atımlarını hızlı, düzensiz veya güçlü kalp atımları şeklinde hissetmesidir. Her çarpıntı hastalık işareti değildir. Üzülme, heyecanlanma, öfkelenme ve stres anlarında, egzersiz sırasında ve ateşli durumlarda kalp atışlarımızı daha fazla hissedebiliriz. Bu durum normaldir ve çarpıntı hissetmemizin nedeni genellikle kalbin normalden daha hızlı ve güçlü pompa yapmasıdır.
Buna karşın çarpıntılar aniden başlayıp aniden sonlanıyorsa, beraberinde baş dönmesi, göz kararması, göğüs ağrısı, halsizlik ve bayılma şikayetleri oluyorsa bu durum hastada ciddi bir ritim bozukluğu olabileceğini akla getirmelidir.
Çocuklarda çarpıntı nedenleri nelerdir?
Çocuklarda basit sinüs taşikardisinden, karıncıklardan kaynaklanan ventriküler taşikardi gibi çok ciddi ve hayatı tehdit eden ritim bozukluklarına kadar birçok neden çarpıntıya yol açabilir. Egzersiz, stres, korku, endişe, ateş, kafeinli içecekler (çay, kahve, çikolata, enerji içeçekleri), sigara, alkol, kokain, bazı diyet hapları, tiroid bezinin normalden fazla çalışması (hipertiroidi), kansızlık, derin nefes alıp verme, kan şekeri düşüklüğü, ilaçlar (hipertiroid, astım, hipertansiyon, grip, depresyon, ritim düzenleyici ilaçların bazıları), kalp hastalıkları ve kalp ritim bozuklukları (uygunsuz sinüs taşikardisi, supraventriküler taşikardi, ventriküler taşikardi) çocuklarda görülen başlıca çarpıntı nedenleridir.
Çarpıntı incelemesinde kullanılan tetkikler
Çarpıntı ile gelen her hastada öncelikle EKG (elektrokardiyogram) çekilerek kalp ritmi incelenmelidir. Hasta doktoruna ya da hastaneye ulaştığında çarpıntı halen mevcutsa EKG tanıya çok yardımcı olabilir. Ancak hastaların çoğunda EKG çekilene kadar çarpıntı geçtiği için EKG çoğunlukla normal bulunur. Bu gibi durumlarda aşağıdaki tetkikler kullanılır:
- 24 saatlik Holter monitorizasyonu
- Transtelefonik EKG ve loop (olay) kaydediciler
- Efor (egzersiz) testi
- Transözofageal EKG
- İntrakardiyak elektrofizyolojik çalışma
Çarpıntı tedavisi
- Çay, kahve, kola, çikolata, sigara, stres (gerilim) ve uykusuzluktan kaçınılmalı.
Tiroid, astım, grip ve depresyon ilaçları gibi çarpıntı yapan ilaçları kullanırken dikkatli olunmalı ve doktora danışılmalı.
Çarpıntı atağı sırasında çocukların derin nefes alınıp ıkındırılması veya yüzün buzlu-soğuk suyla yıkanması çarpıntıyı sonlandırabilmektedir. Çarpıntı devam ediyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
- Çocuk kardiyologları tarafından değerlendirilen hastaların bir kısmı ilaçsız izlenirken (çarpıntının tipine göre) bir kısım hastaya ilaç başlamak gerekmektedir. Büyük çocuklarda çarpıntı yapan bazı ritim bozukluklarının kalp kateterizasyonu sırasında sıcak veya soğuk yakma yöntemleriyle (radyofrekans ablasyon, kriyoablasyon) tedavisi mümkündür.